Nato Günü
4 Nisan
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü anlamına gelen North Athlantic
Treaty Organization olarak yazılan İngilizce aslındaki sözcüklerin
kısaltılmış şeklidir. Uluslararasında sık kullanılan bu kısaltılmış biçim artık
bir kısaltma olmaktan çıkmış, kendine özgün anlamı olan bir sözcük gibi
kullanılmaya başlanmıştır.
Uluslararası bir kuruluştur. Birleşmiş Milletler Örgütü’ne üye bazı uluslar 1949
yılında kendi aralarında yeni bir birleşme ve dayanışma örgütü kurdular. Bu
örgütü Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Fransa, İngiltere, İzlanda,
Hollanda, Belçika, İtalya, Danimarka, Norveç ve Portekiz kurdu. Daha sonra
NATO’ya 1952 yılında Türkiye, 1954 yılında Yunanistan, 1982 yılında da Batı
Almanya ve ispanya katıldı. Bugün NATO’ya üye 16 ülke vardır.
Üye ülkeler tarafından savunma amacı ile kurulmuş olan bir örgüttür. Üye
devletlerin birinin saldırıya uğraması durumunda öbürleri saldırgan ülkeye karşı
işbirliği içinde savaşmayı kabul etmişlerdir. Üye devletler birbirlerini korur
ve kollarlar. Bu amaçla işbirliği yaparlar. NATO’nun amacı; barış düzenini
uluslararası güvenliği, sosyal gelişmeyi, üye ulusların özgürlüğünü korumak
olarak özetlenebilir. NATO amacına ulaşmak için çalışmalarını belli bir düzen
içinde yürütür.
NATO’nun çalışma organları ve görevleri şunlardır:
NATO Konseyi: Üye ülkelerin sürekli temsilcilerinden ya da
dışişleri bakanlarından oluşur. NATO Genel Sekreterinin başkanlık ettiği bu
toplantılarda ekonomik, askeri, siyasal, kültürel konular görüşülür.
- Sekreterya: Genel Sekreter ve yardımcılarından oluşur. Görevi
NATO’nun günlük işlerini yürütmektir.
Askeri Komite: NATO’ya üye ülkelerin genel kurmay başkanlarından
oluşur. Askeri Komite NATO Konseyine bağlıdır. Askeri bakımdan en yüksek
kuruldur. Bu kurulda savunma sorunları görüşülür. Komite içinde Daimi Grup adı
ile anılan üçlü bir grup vardır. Bu grup yürütme organı işlevini görür. Görevi
NATO Komutanlarına gerektiğinde emir vermektir.
NATO’nun dört büyük komutanlığı vardır. Bunlar:
- Avrupa Yüksek Komutanlığı,
- Atlantik Yüksek Komutanlığı,
- Manş Komitesi Komutanlığı,
- Amerika, Kanada Bölgesi Komutanlığıdır.
Her yıl 4 Nisan, NATO Günü olarak üye ülkelerde kutlanır. NATO Gününde,
NATO’nun kuruluşu, organları, amacı ve çalışmaları anlatılır.