Dünya Su Günü
22 Mart
Su, bireylerin en temel gereksinimi olma ve başlıca ekonomik
faaliyetlere kaynaklık etme özelliği ile ulusların devamlılığı için yaşamsal bir
kaynaktır. Sosyal ve ekonomik faaliyetlerin sürmesi büyük ölçüde temiz ve
yeterli su arzına sahip olmaya bağlıdır. Su kaynaklarının geliştirilmesi
ekonomik üretkenlik ve sosyal refaha doğrudan katkı yapmaktadır. Öte yandan,
nüfus ve ekonomik faaliyetler arttıkça birçok ülke hızla su sıkıntısı çeker
duruma gelmekte ya da ekonomik gelişmeleri kısıtlanmaktadır. Sürdürülebilir
kalkınma politikası doğrultusunda, su kaynaklarını tasarruflu kullanma bilinci
yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası her düzeyde geliştirilmelidir.
Su, hayatın kaynağı, dünyanın 3/4’ü; vücudumuzun % 80’i su. Kana kana içtiğimiz,
duş yaptığımız, yağmur olup yağdığında sevdiğimiz ama sel olup aktığında
korktuğumuz su.
Su insan için çok önemli. Ama öte yandan da dünya nüfusunun artması, küresel
ısınmaya bağlı iklim değişiklikleri, suyun yeryüzündeki dağılımı ve kullanım
şekli, su ile ilgili ciddi sorunların ortaya çıkmasına yol açmaktadır. İşte bu
konudaki gerçeklerin bir kısmı:
• Dünyadaki tatlı suyun %80 i buzul olarak kutuplardadır.
• Dünyadaki nehirlerin yaklaşık 2/3ü (yaklaşık 300 nehir) sınır ötesi su olarak
bir kaç komşu ülke tarafından paylaşılmaktadır. Bu nehirlerin hemen hemen tamamı
komşu ülkelerle sorunlara yol açmaktadır.
• Yaklaşık 1,1 milyar insan temiz içme veya kullanım suyundan yoksundur.
• Her yıl yaklaşık 5 milyon insan temiz su ile ilgili hastalıklardan dolayı
ölmektedir.
• 2025 yılında dünya nüfusunun üçte biri şiddetli derecede su sıkıntısı
çekecektir.
• Halen dünyada 2,8 milyar insan şehirlerde yaşıyor, bu rakam 2025’te 4,5
milyara yükselecek. Şehirler temiz suya daha fazla ihtiyaç duymakta olup aynı
zamanda da daha büyük atık su sorununa yol açmaktadırlar. Şehir nüfusunun
artması ciddi su sorunlarını beraberinde getirecektir.
• Ülkemizdeki 3200 belediyenin yaklaşık 50 adedi kanalizasyon sularını
arıtmaktadırlar. Başka bir deyişle nüfusumuzun yaklaşık 50 milyonuna ait
kanalizasyon suları doğrudan nehirlere dolayısıyla göl ve denizlere akmaktadır.
Bunlar, su ile ilgili gerçeklerin sadece bir kısmı. Bu ve buna benzer konuların
ciddi bir şekilde dünya gündemine gelmesiyle BM Genel Kurulu 1993 yılı Aralık
ayında aldığı bir kararla her yılın 22 Mart gününün " Dünya Su Günü" olarak
kutlanmasını kararlaştırmıştır.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, 1992 yılında Rio de Janerio’da düzenlenen
BM Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda dünyada suyun giderek artan öneminden dolayı
her yıl 22 Mart gününün "Dünya Su Günü" olarak kutlanmasına karar vermiştir.
Ortaya çıkışı BM Çevre ve Kalkınma Konferansı’nın sonuç metni olan Agenda21’in
su kaynaklarının gelişimi ile ilgili 18. bölümüne dayanan Dünya Su Günü, suyun
önemi ile ilgili bilincin geliştirilmesi ve Agenda21’de sunulan önerilerin
uygulanmasının sağlanması için, bütün ülkelerin ulusal düzeyde konferans,
seminer, sergi, yayın ve doküman dağıtımı gibi bir dizi etkinlik yapmasını
teşvik etmeyi amaçlamaktadır.
22 Mart Dünya Su Günü ile ilgili ilk çalışmalar Birleşmiş Milletler Genel
Asamblesi tarafından 1993’te başlatıldı.
Temel konular
1. İçme suyu ile ilgili problemler,
2. Gelişen nüfusa bağlı olarak su yapılarının korunması ve yapımı ile ilgili
toplumu uyarmak ve önlemleri arttırmak.
3. Dünya Su Günü’nde devletler, uluslararası kuruluşlar ve sosyal kuruluşlarla
dayanışmayı ve birlikteliği arttırmak.
Strateji
1. Ülke ve dünya basını ile bağlantıları geliştirmek, gündemde kalmak ve gündem
oluşturmak.
2. Çocukları ve gençleri hedef almak,
3. Belgelerin yayınlanması,
4. Su kaynaklarının korunması ve geliştirilmesi ile ilgili konferans, yuvarlak
masa ve seminerler yapılması,
5. Paylaşım ve kişisel yardım programlarını ilerletmek,
6. Kamu ve özel sektör yardımlarını, destek ve katılımlarını arttırmak.
1995’ten günümüze kadar her yıl bir konu tespit edilmiş ve 22 Mart günü
tartışılması kararlaştırılmıştır. Buna göre;
— 1995 yılında Kadınlar ve Su
— 1996 yılında Kirli Şehirlere Su
— 1997 yılında Dünyanın Su Potansiyeli Yeterli mi?
— 1998 yılında Yeraltı Suyu ve Görünmez Kaynaklar
— 1999 yılında Su Kaynakları Etrafında Hayat
— 2000 yılında 21. Yüzyılda Su
— 2001 yılında Su ve Sağlık
— 2002 yılında Kalkınma İçin Su
— 2003 yılında Gelecek İçin Su
Konuları ele alınmıştır.